بیمه ای ها /
درحالی بیش از سه سال از اجرای قانون جهش تولید مسکن می‌گذرد که به‌روایت آمار رسمی بانک مرکزی تا پایان شهریورماه امسال ۱۵ بانک حتی یک ریال هم در بخش نهضت ملی مسکن تسهیلات پرداخت نکرده‌اند.
البته جای امیدواری است که تعداد بانک‌هایی که عملکرد صفرشان در این بخش بسیار قابل تأمل است درحال کاهش است؛ پیش از این ۱۸ بانک در گزارش‌های بانک مرکزی دارای عملکرد صفر بودند ولی به‌تازگی این آمار به ۱۵ بانک کاهش یافته است.
عملکرد بانک‌های اقتصاد نوین، ایران‌زمین، گردشگری، مؤسسه ملل، کارآفرین، شهر، سامان، پست ایران، پاسارگاد، آینده، توسعه تعاون، دی، کشاورزی، خاورمیانه و سرمایه در مشارکت نهضت ملی مسکن که مربوط به زمین‌های دولتی می‌باشد به روایت تازه‌ترین آمار بانک مرکزی صفر بوده است.
طی سه سال گذشته از اجرای قانون جهش تولید مسکن تا پایان شهریورماه امسال، بانکها جمعاً ۸۱۳.۸۴۵ میلیارد ریال تسهیلات در نهضت ملی مسکن پرداخت کرده‌اند.
جمع تسهیلات مسکن پرداختشده تا ۳۱ شهریورماه امسال توسط ۲۵ بانک ۲.۵۴۲.۲۵۸ میلیارد ریال بوده است. این آمار مربوط به تسهیلات پرداختی در تسهیلات خودمالکی، نهضت ملی مسکن، مسکن شهری، مسکن روستایی، ودیعه مسکن و حوادث غیرمترقبه می‌باشد.
جمع تسهیلات مسکن شهری پرداختشده توسط بانکها ۱.۳۳۱.۰۲۶ میلیارد ریال بوده است؛ مجموع تسهیلات پرداختی در مسکن روستایی توسط بانکها ۵۹۴.۵۲۵ میلیارد ریال بوده است. مجموع تسهیلات ودیعه مسکن پرداختی توسط بانکها تا پایان شهریورماه سال جاری نیز ۵۳۵.۹۶۷ میلیارد ریال بوده است.
کوتاهی و کم‌کاری بانکها درحالی همچنان ادامه دارد که طبق قانون بانک‌های متخلف مشمول پرداخت جریمه به دولت می‌شوند و باید مالیات این کم‌کاری را به دولت بپردازند.
طبق قانون جهش تولید مسکن، بانکها مکلف به پرداخت ۲۰ درصد از تسهیلات پرداختی خود به ساخت مسکن هستند و اگر این بند از قانون اجرایی نشود، بانکها مشمول پرداخت جریمه به دولت می‌شوند. براساس این قانون، اگر بانکها به این وظیفه تمکین نکنند، باید معادل یک‌پنجم سهمیه تکلیفی انجام‌نشده، جریمه به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند.
مبالغ این جرائم نیز به صندوق ملی مسکن واریز خواهد شد تا در عرصه‌های ساخت‌وساز مسکن به‌کار گرفته شود هرچند طبق گفته اسماعیلی مدیرعامل صندوق ملی مسکن تا کنون هیچ مبلغی از کم‌کاری بانکها به صندوق واریز نشده است.
کسب اطلاع خبرنگار تسنیم از بانک‌های متخلف در این حوزه البته بیانگر آن است که ظاهراً سازمان مالیاتی برای بانک‌های متخلف برگه مالیاتی صادر کرده است و برخی بانکها نیز درحال پرداخت مالیات ابلاغی هستند هرچند سازمان مالیاتی و وزارت اقتصاد اطلاع‌رسانی دقیقی دراین‌باره نداشته‌اند.
به گزارش تسنیم، هرچند عملکرد بانک‌های اقتصاد نوین، ایران‌زمین، گردشگری، مؤسسه ملل، کارآفرین، شهر، سامان، پست ایران، پاسارگاد، آینده، توسعه تعاون، دی، کشاورزی، خاورمیانه و سرمایه در بخش تسهیلات پرداختی به نهضت ملی مسکن صفر بوده است ولی این بانکها در بخش‌هایی مانند تسهیلات ساخت خودمالکی، مسکن شهری، ودیعه مسکن و مسکن روستایی در مجموع ۱۳ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت کرده‌اند.
عملکرد بانک‌های مذکور جمعاً در تسهیلات ساخت خودمالکی، مسکن شهری، ودیعه مسکن و مسکن روستایی عبارت است از؛
بانک اقتصاد نوین ۸،۱۱۴ میلیارد ریال، ایران‌زمین ۲،۱۶۱ میلیارد ریال، گردشگری ۱،۵۷۱ میلیارد ریال، ملل ۳،۵۶۵ میلیارد ریال، کارآفرین ۵،۸۱۰ میلیارد ریال، شهر ۱۵،۰۶۴ میلیارد ریال، سامان ۱۴،۲۹۶ میلیارد ریال، پست ایران ۱۶،۵۱۲ میلیارد ریال، پاسارگاد ۱۵،۰۱۰ میلیارد ریال، آینده ۱۰،۵۷۴ میلیارد ریال، توسعه تعاون ۱،۵۴۳ میلیارد ریال، دی ۴۸۶ میلیارد ریال، کشاورزی ۳۵،۱۱۲ میلیارد ریال و خاورمیانه ۲۹۰ میلیارد ریال.
گفتنی است؛ عملکرد بانک سرمایه در تمام بخش‌های قانون جهش تولید مسکن صفر بوده است، البته بانک سرمایه در توضیح به خبرگزاری تسنیم مدعی شده است که این بانک طی سال‌های اخیر به‌دلیل عدم‌تعادل منابع و مصارف از اعطای کلیه تسهیلات تکلیفی و بودجه‌ای از جمله قرض‌الحسنه ازدواج، فرزندآوری و جهش تولید مسکن دوره سوم مستثنی شده است.
باتوجه به تکرار عملکرد صفر بانکها در نهضت ملی مسکن، تصمیم گرفتیم مروری به عملکرد بانکها در بخش تسهیلات پرداختی به کارمندان و مدیران خود و همچنین شرکت‌های زیرمجموعه خودشان داشته باشیم.
همان‌طور که در خبرهای قبلی آمده بود، بانکها در سال قبل ۹۱.۵همت به کارمندان خود وام پرداخت کرده‌اند؛ انتشار این آمار از همان ابتدا با واکنش‌های تندی همراه شد؛ مردم گله‌مند بودند که چرا بانکها به مردم عادی وام نمی‌دهند اما به خودشان میلیاردی وام می‌دهند آن‌هم با سود پایین!
هرچند توجیهات بانکها در این زمینه مورد اقبال مردم و مجلس شورای اسلامی قرار نگرفت ولی همچنان این گلایه به‌حق مردم به‌جاست که چرا بانکها به مردم در خوش‌بینانه‌ترین حالت، تسهیلات بانکی را با کش‌وقوس‌های فراوان و سخت‌گیری‌های بیش از حد و در نهایت با چندین ماه معطلی پرداخت می‌کنند اما به خودشان بدون سخت‌گیری‌های رایج وام میلیاردی می‌دهند.
در ادامه مروری خواهیم داشت به وضعیت تسهیلات پرداختی ۱۵ بانکی که یک ریال هم به نهضت ملی مسکن وام نداده‌اند، اما به خودشان (کارمندان و شرکت‌های زیرمجموعه) با دست‌ودلبازی ۱۸۸ هزار میلیارد تومان وام داده‌اند.
مجموع تسهیلات پرداختی بانکها به کارمندان و مدیران خود در سال قبل، ۹۱ هزار و ۵۹۸ میلیارد تومان بوده است که از این رقم معادل ۱۸.۵ هزار میلیارد تومان متعلق به ۱۵ بانک (بانک‌های اقتصاد نوین، ایران‌زمین، گردشگری، مؤسسه ملل، کارآفرین، شهر، سامان، پست ایران، پاسارگاد، آینده، توسعه تعاون، دی، کشاورزی، خاورمیانه و سرمایه) است.
در سال ۱۴۰۲ بانک اقتصاد نوین ۱۱،۵۴۰،۲۸۰ میلیون ریال، بانک ایران‌زمین ۱۴۳،۵۵۰ میلیون ریال، بانک گردشگری ۱،۲۱۰،۲۵۶ میلیون ریال، مؤسسه اعتباری ملل ۴،۸۱۶،۹۲۰ میلیون ریال، بانک کارآفرین ۹،۲۳۷،۵۷۲ میلیون ریال، بانک شهر ۱۰،۳۱۲،۹۸۵ میلیون ریال، بانک سامان ۶،۶۷۶،۰۰۳ میلیون ریال، پست ایران ۱۱،۷۸۸،۴۷۶ میلیون ریال، بانک پاسارگاد ۱۶،۸۱۸،۶۱۵ میلیون ریال، بانک آینده ۲۴،۰۴۱،۴۳۸ میلیون ریال، بانک توسعه تعاون ۱۹،۹۶۰،۰۰۰ میلیون ریال، بانک دی ۱۰،۴۳۰،۳۳۸ میلیون ریال، بانک کشاورزی ۵۲،۲۶۰،۵۰۰ میلیون ریال، بانک خاورمیانه ۲،۹۵۲،۸۸۳ میلیون ریال و بانک سرمایه ۲،۹۱۷،۹۷۳ میلیون ریال تسهیلات به کارمندان و مدیران خود پرداخت کرده‌اند این درحالی است که سهم‌شان در نهضت ملی مسکن صفر بوده است!
آمارهای رسمی بانک مرکزی نشان می‌دهد که بانک‌های دولتی و خصوصی جمعاً در سال قبل ۲،۱۵۲،۹۸۱ میلیارد ریال وام به شرکت‌های زیرمجموعه خود پرداخت کرده‌اند.
بانک‌های اقتصاد نوین، گردشگری، مؤسسه ملل، کارآفرین، شهر، سامان، پاسارگاد، آینده، دی، کشاورزی، خاورمیانه و سرمایه که تاکنون یک ریال هم وام مسکن ملی پرداخت نکرده‌اند در سال گذشته ۱۶۹ هزار میلیارد تومان تسهیلات به شرکت‌های زیرمجموعه خود وام داده‌اند، البته بانک‌های ایران‌زمین، پست ایران و توسعه تعاون طبق گزارش بانک مرکزی عملکرد صفر در این بخش داشته‌اند.
وام پرداختی به شرکت‌های زیرمجموعه بانک اقتصاد نوین ۲،۳۶۹،۰ میلیارد ریال، گردشگری ۱۶۳،۵ میلیارد ریال، ملل ۱۸۰،۳۲۸،۲ میلیارد ریال، کارآفرین ۴،۳۶۱،۱ میلیارد ریال، شهر ۱۰،۳۷۷،۶ میلیارد ریال، سامان ۸،۴۹۹،۷ میلیارد ریال، پاسارگاد ۲۴۱،۹۳۷،۷ میلیارد ریال، آینده ۱،۲۳۲،۷۵۹،۰ میلیارد ریال، دی ۶،۷۰۲،۴ میلیارد ریال، کشاورزی ۴،۲۹۴،۳ میلیارد ریال، خاورمیانه ۸۷۰،۰ میلیارد ریال و سرمایه ۱،۸۸۳،۲ میلیارد ریال بوده است.
کم‌کاری محسوس بانکها در قانون جهش مسکن درحالی با گذشت سه سال از ابلاغ این قانون همچنان ادامه دارد که باید از بانک مرکزی و وزارت اقتصاد نیز به‌عنوان مقام ناظر این سؤال را مطرح کرد؛ چرا هیچ برخوردی با بانک‌های متخلف نمی‌شود؟
تا کی مردم باید برای دریافت وام‌های خرد بانکی که اتفاقاً در قانون نیز آمده است و بانکها مکلف به پرداخت آن هستند چندین ماه در رفت‌وآمد به شعب باشند و دست‌آخر هم با جواب رد بانک مواجه شوند ولی در مقابل بانکها به خودشان و شرکت‌هایشان بدون هفت‌خوان‌های رایج، وام‌های میلیاردی می‌دهند؟!
۱۵ بانکی که تاکنون یک ریال هم در نهضت ملی مسکن وام پرداخت نکرده‌اند، با چه‌منطقی از عمل به قانون امتناع کردند؟ مگر بانکها نمی‌گویند ایراد از سامانه تم وزارت راه است؛ مگر نمی‌گویند این سامانه در سال اول مشکل داشت و...، اما حالا که سه سال گذشته و ایرادات سامانه هم رفع شده است باز هم می‌توان تنها علت کوتاهی بانکها را به‌دلیل ایرادات سامانه دانست؟ چرا سامانه برای بانک‌های دیگر مشکل ندارد؟
مردم منتظر برخورد با بانک‌های متخلف در اجرای قانون جهش مسکن و اعلام گزارشات رسمی دراین‌باره هستند./تسنیم
